Adriyatik'te Korsanlık

Prof. Dr. İdris Bostan’ın uzun yıllar süren araştırmaları sonucu ortaya çıkan Adriyatik’te Korsanlık kitabı korsanlığın geçmişine ışık tutuyor. 16. yüzyılın başlarından itibaren Adriyatik’te saldırılarını arttıran Uskoklar ve on­ların Osmanlı hedeflerine yönelttikleri saldırılar, Adriyatik’te Osmanlı korsan­lığının doğmasına ve Uskoklar kadar onların yardımcısı olduklarına inandık­ları Venediklilere yönelmesine yol açmıştı. Bu durum ise korsanlık hareketlerinin or­taya çıkmasına ve giderek önem kazanmasına sebep oldu. Hatta Adriyatik’in dışında da gerek Mağribli ve gerekse Moralı Osmanlı korsanları Adriyatik’e girerek buradaki ticaret ve korsanlık hareketlerine katılmışlardı.

Prof. Dr. İdris Bostan, Batılı tarihçilerin şimdiye kadar korsanlar üzerine sadece kendi arşivlerindeki belgelere dayanan araştırmalarına ek olarak Osmanlı arşivlerinin de kullanıldığı, alanında bir ilk olan Adriyatik’te Korsanlık kitabını Başbakanlık Osmanlı Arşivi ve Topkapı Sarayı Müzesi Arşivi’ndeki çalışmalarının yanı sıra, muazzam Osmanlı belgeleri külliyatına sahip Venedik ve İspanya arşivlerindeki Osmanlı belgelerini inceleyerek kaleme aldı.

Batılılar tarafından "haydut" olarak gösterilen Osmanlı korsanlarının yanlış tanıtıldığını söyleyen, Osmanlı korsanları hakkındaki imajın düzetilmesi gerektiğini belirten İdris Bostan Adriyatik’te Korsanlık kitabında; Osmanlı Devleti′nin korsanlığa bakış açısı, Adriyatik′teki politikası, Venediklilerin korkulu rüyası haline gelen Novalı Levendler, Osmanlılara karşı yapılan ittifaklar, İnebahtı Savaşı gibi birçok konuyu ilk defa gün yüzüne çıkarılan arşiv kaynaklarından istifade ederek ayrıntıları ile anlatıyor.

"Osmanlı padişahlarının kendilerini özellikle klasik dönemde 'hâkânü'l-bahreyn' unvanıyla zikretmelerine ve denizlere gereken önemi vermelerine rağmen Osmanlı denizciliği ve deniz tarihi konusunda şimdiye kadar yeterli sayıda araştırmaların yapılmamış olması büyük bir eksiklik olarak durmaktadır."

İdris Bostan, Osmanlı denizcilik tarihi dendiği zaman akla ilk gelen isimlerden biridir.Oldukça az işlenmiş korsanlık konusunu, akademik çerçeveden özenle süzüp tarih okuyucusunun beğenisine sunuyor.Batılıların haydut olarak gördüğü Osmanlı korsanlarının aslında yanlış tanıtıldığını kanıtlıyor.Batılı tarihçiler bu konuda çalışırken sadece kendi arşivlerinden yararlanmışlardı. Ancak İdris Bostan bu çalışmasında hem Osmanlı hem de Batılı arşivlerden yararlanarak ortaya değerli bir eser koymuştur.