Sultan III. Ahmed

Arka kapak
18.yüzyılın başından itibaren 27 yılı aşkın saltanat süren III. Ahmed'in (1703-1730) şehzadelik ve saltanat yılları, Osmanlı sarayındaki padişah merkezli günlük hayatı ve patronaj ilişkilerini yarım asırlık bir zaman aralığında göstermesi bakımından önemlidir. Sultan’ın hayatındaki değişim ve devamlılık trendlerinin peşine düşüldüğünde ise saltanatının son 12 yılına tekabül eden Lale Devri’ne has unsurların hakikaten bu devre özel olup olmadığı sorusu meydana çıkar. Zira III. Ahmed’in yaşam tarzı ve muhitini etraflıca incelemeden ne Nevşehirli Damad İbrahim Paşa devri hadiselerini yorumlamak, ne padişahın muhalifleriyle ilişkilerine dair tespitlerde bulunmak, ne de yöneticilerin günlük yaşantısını anlamak mümkündür.

Elinizdeki eser, tam da bu motivasyon ile Osmanlı padişahlarının “kişi” eksenli ele alındığı müstakil çalışmalara ait literatüre katkı sağlamayı hedeflemektedir. III. Ahmed’in hemen hemen her konudaki tutumunda, yönelimlerinde ve tercihlerinde değişim ve devamlılık unsurlarını tespit eden Şaduman Tuncer yalnızca padişahın hayatını değil bir devrin biyografisini kaleme almıştır. III. Ahmed’in yetiştiği muhit, şehzadelik yılları ve ona taht yolunu açan olaylar, 1703’te kanlı bir isyanla başlayan 27 yıllık saltanatı, yakın çevresinde siyaseti yönlendirici güce sahip olan figürler, günlük hayat pratikleri, yaşam alanları, eğlence dinamikleri, bireysel ilgileri, rutinleri, merasimlere katılımı, “aile” çevresi, kalabalık haremindeki kadınlar ve çocuklar, hanedan üyeleriyle ilişkileri gibi konular hakkında etraflıca tespitlerin bulunduğu Sultan III. Ahmed, Şaduman Tuncer’in kalemiyle bugüne kadar yapılan çalışmalar arasında en kapsamlı III. Ahmed biyografisi olma özelliği taşımakta ve bu anlamda literatürde büyük bir boşluğu doldurmaktadır.

En önemli cümle

“O nedenle eğer III. Ahmed’in yaşantı şekline “yeni bir hayat tarzının ikamesi” yakıştırması yapılacak ise “yeni” diye takdim edilen bu tarzın, en az 50 yıl önce IV. Mehmed tarafından yerleşik hale getirildiğinin farkında olmak önemlidir.”

Bu kitap neden önemli

Sultan III. Ahmed: Günlük Yaşantısı, Yakın Çevresi ve Şahsiyeti, ana akım tarih yazıcılığında yaygın olarak tercih edilen yöntemlerin dışında, “kişi”yi merkeze alarak yapılmış bir çalışmadır. Sultan III. Ahmed’in, günlük yaşantısı, yakın çevresindeki devlet adamları ve hanedan mensuplarıyla ilişkisi, muhiti ve karar alma süreçlerini etkileyen diğer bütün unsurların beraber incelendiği bu çalışma, 17. yüzyılın sonları ve 18. yüzyılın ilk 30 yılına da padişahın hayatı üzerinden ışık tutmaktadır. Şaduman Tuncer, yazdığı kapsamlı III. Ahmed biyografisiyle bu anlamda bir boşluğu dolduruyor. Ayrıca III. Ahmed'in meşhur "Lale Devri"nde hüküm süren padişah olması hasebiyle, bu dönemle ilgili öne sürülen iddiaları da tartışmaya açıyor.