6-7 Eylül 1955 Olayları

Bu çalışma, ne nesnellikten koparak duygusal ya da milliyetçi bir refleksle olayları mecrasından farklı bir yere taşımayı ne de akıntıya kendini kaptırarak Türk devlet geleneğine saldırmayı bir marifet sayar. 6-7 Eylül Olayları'nın gerçekleştiği dönemde Trabzon Milletvekili Mahmut Goloğlu’nun özel arşivinden kuvvetle beslenen elinizdeki çalışma, mevcut literatürde kullanılmayan arşiv belgelerini ve gazete koleksiyonlarını zengin bir kaynakçayla sentezleyerek yeni bir bakış açısı kazandırmayı hedefliyor. Bunu yaparken olguları ön plana çıkartarak okuyucuyu yönlendirmeden zihin berraklığıyla kendi bakış açısını oluşturmasını sağlamayı amaçlar ve takdiri onlara bırakıyor.

1950’lerin ortalarından itibaren Türk-Yunan ilişkilerini germeye başlayan Kıbrıs Meselesi, Türk kamuoyu tarafından sahiplenilmiş, hükûmeti de dikkatli bir tutum takınmaya itmişti. 6-7 Eylül 1955 Olayları ve akabinde yaşanan trajedi ise ilişkileri bambaşka bir noktaya taşımıştı. Demokrat Parti hükûmetleri yaşananların sancılarını çekmiş, Türkiye’nin uluslararası arenada bozulan imajını düzeltme mücadelesi ise hep sürmüştü. 6-7 Eylül Olayları, 27 Mayıs 1960 Darbesi’nden sonra Yassıada mahkemelerinde ciddi bir gündem teşkil etmişti.

Türk milletinin iki bin yıldır ayakta tuttuğu devlet geleneğinin yara aldığı 6-7 Eylül Olayları salt psikolojik etkenlerle açıklanabilir mi? Olaylar hükûmetin tertibi miydi? Hükûmetin sorumluluğu komünistlere yüklemesi ne kadar doğruydu? Olaylarda dış servis, popüler söylemle “derin yapı” bağlantısı var mıydı? Yoksa yaşananlar doğal bir sürecin parçası mıydı? Olaylar iktidar, muhalefet ve azınlıklar üzerinde ne gibi etkiler bıraktı? Prof. Dr. Uğur Üçüncü ve Prof. Dr. Hikmet Öksüz’ün kaleme aldığı 6-7 Eylül Olayları: Yakın Tarihin Sis Perdesi, olaylarla ilgili tüm sorulara cevap arıyor. 

Peki, ne oldu da bu kadar olumlu bir havada seyreden Türk-Yunan ilişkileri bir anda bozuldu ve bir daha eski atmosferi yakalayamayacak bir hâl aldı? Buna verilebilecek en kestirme ve açık cevap: Kıbrıs Meselesi’dir. Bu konu son 67 yıldır Ege ve azınlık meselelerinde de belirleyici ve itici bir güce sahiptir.

- Literatürde 6-7 Eylül Olayları hakkında kaleme alınmış en kapsamlı eser olma özelliğinde. - Milliyetçi refleksten bağımsız, devlet geleneğine herhangi bir saldırıda bulunmadan olayların nedenlerini ve sonuçlarını analiz ediyor. - Selanik, İzmir, Ankara ve İstanbul'da yaşanan trajedi bütün detayları ve istatistiki verileriyle birlikte veriliyor. - Meclis kayıtları, arşiv belgeleri, bugüne kadar kullanılmamış gazete yazıları ve çeşitli görsel kaynaklar eşliğinde berrak bir tarih araştırması sunuyor.