Erken Modern İngiltere'de Türk İmgesi

Osmanlıların Balkanlardaki ilerlemesi 16. yüzyılın başlarından itibaren Orta Avrupa’ya doğru yönelince önce Kıta Avrupası, ardından da İngiliz siyaseti Osmanlı gerçeği ile tanışmak zorunda kaldı. İtalyan sınırına dayanan Osmanlılara karşı Avrupa’da İspanya’nın, Fransa’nın ve hatta tüm Hristiyan âleminin dahi karşı koyamayacağı algısı oluştu. Çünkü kendi ifadeleriyle “Büyük Türk, tüm Hristiyan kralların sahip olduğundan daha fazla zenginliğe, daha fazla ata, hepsinin yapabileceğinden daha fazla topa sahipti.”

Bu ilerleyiş karşısında oluşan bir Türk tarihi yazma geleneği çoğu zaman genelde Doğulu, özelde Türk kökenli toplumları sabit kategoriler içinde sunma ve klişelerle tanımlama gibi zaaflarla malul olsa da zaman içinde, özellikle de Avrupalı yönetimlerin Osmanlı’yı Levant bölgesinde bir ticaret ortağı olarak görmeye başlamalarından sonra yumuşayan tonlara ve doğrudan gözlemlere dayanan eserlere alan açmıştır.

Erken Modern İngiltere’de Türk İmgesi adlı bu çalışmada Dr. Anders Ingram, İstanbul’un fethinden Karlofça Antlaşması’na kadar Osmanlıların Avrupa’daki ilerlemesinin İngiliz kaynaklarına ve İngiliz tarihyazımına nasıl yansıdığı üzerinde duruyor. Kültür tarihçisi kimliği ile İngilizlerin Osmanlı ve İslam dünyası algısını popüler siyaset kitapları, seyahat yazıları, iki dünya arasındaki geliş gidişler ve söylenceler üzerinden inceliyor.

Türkler o kadar muazzam ve sınırsızca büyüyorlar ki neredeyse tüm Doğu’ya hükmedip onu yöneten Türk yarımayının dolunay haline geleceğinden ve Batı’daki tüm Hristiyan âlemini tamamen boğacak bir sel yaratacağından büyük korku duyuyorum. Abraham Hartwell