“Göç” ve “Almanya” kavramları genellikle zihnimizde, ülkemizden Almanya’ya yapılan işçi göçlerini uyandırsa da bu defa göçün öznesi Almanlar, adresi ise Rusya. II. Yekaterina’nın Osmanlı Devleti’nden elde edilen toprakları tarıma açarak ülke ekonomisine katkı sağlama düşüncesi Alman topraklarından Rusya’ya göç fikrini doğurdu. İlk aşamada Almanların, dönemin ilerisinde olan tarım tekniklerinin başta Ruslar olmak üzere diğer etnik gruplara tanıtılması hedeflense de Rus topraklarındaki Alman etkisi düşünülen fazla oldu. Rusya’ya hizmet eden Almanlar bir bakıma Türk tarihini de etkiledi.
Almanların Volga çevresindeki varlıkları Ekim Devrimi’nden sonra da sürdü. 1924 yılında Volga Almanları Otonomisi kuruldu, 1941’e gelindiğinde ise İkinci Dünya Savaşı’nın etkisiyle Volga Almanları Sibirya ve Kazakistan’a sürüldüler.
Almanca ve Rusça birincil kaynaklara dayanan bu çalışmada Rusya topraklarında azınlık olarak yaşayan Almanların siyasi, dini, sosyal, kültürel ve ekonomik konumları inceleniyor.
Volga Almanları Bolşevik devriminde hangi tarafı desteklediler?
Kamulaştırma politikaları Alman sermayesi üzerinde ne tür etkiler bıraktı?
Volga Almanları devrim sonrası iç savaş döneminde nasıl bir politika izlediler?
Alman koloni nüfusunun üçte ikisinin kaybına yol açan, 1921 yılındaki dehşetli kıtlık günleri…
Stalin’in meşhur göç dalgasından Volga Almanları da etkilendi mi?
Siyasi özerklikleri sağlanabildi mi? Kendilerine özgü bir kültür ve sanat iklimi oluşturabildiler mi?
Mehmet Önder DURAN, II. Yekaterina’nın (1729-1796) 1763 Manifestosu’ndan 1941 Büyük Sürgünü’ne kadar uzanan dönemde Volga Almanlarının tarihini mercek altına alıyor.
