Prof. Dr. İlyas Gökhan’ın 13. ve 14. yüzyıl Mısır ve Suriye’sini merkeze alarak geniş bir hinterlantta görülen kıtlık ve veba salgınlarının sebeplerini, etkilerini ve sonuçlarını birçok yönden incelediği bu kitapta okuyucu, sadece doğal nedenlerden kaynaklanan kıtlık ve veba salgınlarını değil, ekonomik hayatı etkileyen siyasi ve sosyal olayları da okuma şansı bulacaktır. Prof. Dr. Gökhan, kendi araştırma dönemi içerisinde önce Eyyubilerin, sonra ise Memlûklerin hâkimiyet sürdüğü bu bölgelerde kıtlık ve veba salgınlarının kent, kasaba ve köylerin demografik yapısını nasıl etkilediğini bize incelikli olarak anlatıyor. Bölgelerin demografik yapısının sadece hastalık ve ölümlerle değil, aynı zamanda bu hastalıklardan kaynaklanan büyük göç dalgalarıyla da değiştiğini, farklı bölge ve kültürlerin insanlarının bir araya gelmesi birtakım toplumsal düzensizliklerin baş gösterdiğini ve dolayısıyla devletlerin yönetim stratejilerinin yönünün belirlendiğini; bunun yanında din, dil ve kültürleri farklı toplulukların bir araya gelmesi ve kaynaşması ile inanç kavramlarının doğduğunu ve uzun süre devam eden bu salgınlardan dolayı yüzbinlerce insanın psikolojisinin ve toplum yapısının nasıl sarsıldığını nicel ve nitel verilerle gözler önüne seriyor. Orta Doğu’da Kıtlık ve Salgın Hastalıklar (1200-1405) adlı eserinde İlyas Gökhan, tek yönlü ve toplumsal veçheleri birbirinden ayrı tutan tarih anlatılarına alternatif olarak veba salgınlarını tüm farklı yönleriyle inceleyerek bizlere oldukça bütüncül bir bakış açısı katıyor. Bunu yaparken ise Orta Doğu toplumlarını atalet içerisinde bırakan zihniyeti belli bir tarihî süreç içerisinde yaşanan olaylarla ortaya koymaya çalışması ve neticesinde ilmin önemini vurgulaması sebebiyle Türk tarih yazınında önemli bir yere sahip olacak.
